Trzykrotka, znana również jako tradeskancja lub Tradescantia, jest niezwykle popularną rośliną ozdobną. Ceniona za łatwość uprawy oraz różnorodność odmian o atrakcyjnych liściach, doskonale sprawdza się zarówno w domach, jak i na balkonach czy w hydroponice. Oto kompendium wiedzy na temat trzykrotki: od jej odmian, przez wymagania pielęgnacyjne, aż po możliwości uprawy w wodzie.
Trzykrotka, której łacińska nazwa to Tradescantia, należy do rodziny komelinowatych (Commelinaceae). Nazwa Tradescantia pochodzi od angielskiego botanika Johna Tradescanta, który w XVII wieku odkrył tę roślinę. Jej inne nazwy to żydowskie ziele, misereczka, a także angielska nazwa spiderwort.
Wygląd i charakterystyka trzykrotki
Roślina charakteryzuje się mięsistymi, płożącymi lub zwisającymi łodygami oraz liśćmi w różnych kolorach, takich jak zielony, fioletowy, różowy, srebrzysty, a także wielobarwnymi paskami. Liście trzykrotki mogą być jednolite lub paskowane, w zależności od odmiany, co sprawia, że jest ona niezwykle dekoracyjna i ceniona przez miłośników roślin. 1Często stosowana w domowych kompozycjach z żywych roślin i wiszących koszach.
Popularne odmiany trzykrotki
Każda odmiana trzykrotki ma swoje unikalne cechy oraz wymagania. Oto najpopularniejsze odmiany uprawiane w domach:
Trzykrotka pasiasta (Tradescantia zebrina)
- Wygląd: Liście z paskami w kolorach srebrnym i fioletowym na wierzchu, z intensywnie fioletowym spodem.
- Preferencje: Lubi jasne, rozproszone światło i dobrze rośnie w wiszących doniczkach, gdzie jej pędy mogą swobodnie zwisać.
- Podlewanie: Wymaga umiarkowanego podlewania i lekkiej wilgotności podłoża.
Trzykrotka fioletowa (Tradescantia pallida)
- Wygląd: Posiada głębokie, jednolicie fioletowe liście i łodygi.
- Preferencje: Preferuje jasne stanowisko, które podkreśla intensywność koloru.
- Podlewanie: Lubi umiarkowane podlewanie, a podłoże powinno być lekko suche między podlewaniami.
Trzykrotka biała (Tradescantia fluminensis)
- Wygląd: Zielone liście z białymi paskami, nadającymi jej delikatny i ozdobny wygląd.
- Preferencje: Dobrze rośnie w pełnym świetle i półcieniu; białe paski są bardziej widoczne przy jaśniejszym oświetleniu.
- Podlewanie: Wymaga regularnego podlewania, ale nadmiar wilgoci może powodować żółknięcie liści.
Trzykrotka 'Nanouk’
- Wygląd: Szerokie, różowo-fioletowe liście z białymi i jasnozielonymi paskami, o kompaktowym wzroście.
- Preferencje: Jasne, rozproszone światło, bardziej odporna na suszę.
- Podlewanie: Umiarkowane podlewanie i szybki odpływ nadmiaru wody.
Trzykrotka 'Quadricolor’
- Wygląd: Liście w czterech kolorach – zielonym, białym, różowym i fioletowym.
- Preferencje: Potrzebuje dużo jasnego, rozproszonego światła, aby utrzymać intensywne kolory.
- Podlewanie: Regularne, ale nie nadmierne podlewanie, aby podłoże pozostało lekko wilgotne.
Jak uprawiać trzykrotkę – stanowisko, podlewanie i pielęgnacja
Stanowisko
Trzykrotka, zwłaszcza odmiany o wielokolorowych liściach, mają swoje preferencje co do stanowiska. Najlepiej rośnie w jasnym, rozproszonym świetle. Uwielbia stanowiska o dużej ilości światła pośredniego, które zapewniają odpowiednią intensywność światła, ale bez bezpośredniego nasłonecznienia.
Odmiany wielokolorowe – trzykrotki o liściach w różnych kolorach (np. zielono-fioletowych, różowo-fioletowych) potrzebują dużej ilości rozproszonego światła, aby zachować żywe barwy. W słabym świetle kolory mogą blaknąć, a roślina staje się bardziej zielona, tracąc część swoich ozdobnych kolorów.
Bezpośrednie słońce – zbyt intensywne, bezpośrednie światło słoneczne może powodować poparzenia liści i przyczyniać się do ich wysychania. Optymalny jest wschodni lub zachodni parapet albo miejsce z rozproszonym światłem.
Światło sztuczne: W warunkach domowych, zwłaszcza w zimie, kiedy naturalne światło jest ograniczone, trzykrotka może skorzystać z dodatkowego sztucznego oświetlenia. Lampy oświetleniowe dla roślin (tzw. grow light) mogą pomóc zachować jej intensywne kolory.
Podlewanie
Podlewanie trzykrotki wymaga regularności, ale nie nadmiaru. Na zewnątrz trzykrotka może potrzebować częstszego podlewania niż w domu, zwłaszcza w ciepłe, letnie dni, ponieważ woda szybciej odparowuje z podłoża. W okresach upałów warto regularnie sprawdzać wilgotność ziemi i podlewać, gdy górna warstwa zaczyna przesychać. Jednak należy uważać, aby nie podlewać zbyt obficie.
- Wiosna i lato: Trzykrotka wymaga częstszego podlewania w okresie wegetacyjnym (od wiosny do wczesnej jesieni). Podlewaj roślinę, gdy górna warstwa podłoża (około 1-2 cm) zaczyna lekko przesychać. Zwykle oznacza to podlewanie co 5-7 dni, ale może to zależeć od warunków panujących w pomieszczeniu.
- Jesień i zima: W okresie zimowym, kiedy roślina przechodzi w stan spoczynku, podlewanie można ograniczyć. Podlewaj tylko wtedy, gdy podłoże jest wyraźnie suche – zwykle co 10-14 dni, w zależności od wilgotności powietrza w pomieszczeniu.
- Rodzaj wody: Najlepiej stosować wodę odstana o temperaturze pokojowej, aby uniknąć szoku termicznego.
Wilgotność powietrza
Trzykrotka lubi wilgotne powietrze, co można zapewnić przez:
- Regularne zraszanie.
- Umieszczenie doniczki na podstawce z kamykami i wodą.
- Użycie nawilżacza powietrza.
Uprawa trzykrotki w hydroponice
Trzykrotka nadaje się do uprawy hydroponicznej dzięki łatwemu ukorzenianiu w wodzie. Oto zasady jej uprawy w hydroponice:
Rozmnażanie i ukorzenianie
Trzykrotka bardzo szybko ukorzenia się w wodzie. Można odciąć zdrowy pęd o długości 10–15 cm, usunąć dolne liście i umieścić w wodzie. Po kilku dniach korzenie zaczną się rozwijać, co umożliwia przeniesienie rośliny do systemu hydroponicznego.
System hydroponiczny
Trzykrotka nie wymaga skomplikowanego systemu hydroponicznego. Proste systemy takie jak metoda Kratky’ego (gdzie korzenie są zanurzone w wodzie z substancjami odżywczymi) lub pasywne systemy hydroponiczne (np. słoik z wodą i substancjami odżywczymi) są wystarczające. Można także stosować hydrożele lub perlit jako medium, aby zapewnić lepszą stabilność rośliny i wspierać rozwój korzeni.
Nawożenie i składniki odżywcze
Trzykrotka potrzebuje nawozu hydroponicznego zawierającego:
- Azot, fosfor, potas
- Mikroelementy: magnez, wapń, żelazo i mangan
Światło
W hydroponice trzykrotka potrzebuje 12-16 godzin światła dziennie, najlepiej przy użyciu lamp LED o pełnym spektrum.
Kontrola pH
Optymalny poziom pH to 5,5–6,5, co zapewnia lepsze przyswajanie składników odżywczych.
Podsumowanie
Trzykrotka, czyli Tradescantia, jest wszechstronną rośliną ozdobną, która dobrze radzi sobie zarówno w warunkach domowych, jak i na zewnątrz czy w uprawie hydroponicznej. Dzięki różnorodności odmian i łatwości pielęgnacji, może być uprawiana przez każdego miłośnika roślin, bez względu na poziom doświadczenia. Aby uzyskać zdrową i pięknie wybarwioną trzykrotkę, warto zapewnić jej jasne stanowisko, umiarkowane podlewanie i lekkie, przepuszczalne podłoże. Uprawa hydroponiczna jest dodatkową opcją dla tych, którzy szukają alternatywnych sposobów pielęgnacji roślin.