Wyciskarka wolnoobrotowa. Co warto wiedzieć przed zakupem

Wyciskarka wolnoobrotowa zwana sokowirówką wolnoobrotową coraz częściej staje się obowiązkowym wyposażeniem kuchni. Nic dziwnego, to doskonały sprzęt zarówno dla osób dbających o zdrowie jak i propagatorów zero waste. Sok własnej produkcji jest większym źródłem witamin niż gotowy, a dzięki dobremu sprzętowi możliwe jest wykonanie z niemal każdej rośliny. Dzisiejszy artykuł poświęcamy wyciskarkom wolnoobrotowym.

Wyciskarka do soków a klasyczna sokowirówka

Oba urządzenia zamieniają owoce i warzywa w sok, więc różnica wydaje się być nieistotna skoro efekt końcowy jest taki sam. Nic bardziej błędnego, sok sokowi nierówny a przyczynia się do tego proces jego pozyskiwania.
Sokowirówka działa z bardzo szybką prędkością, ścierając owoc lub warzywo, jednocześnie dzieląc na sok i pulpę. Wysoka prędkość powoduje podgrzanie zawartości co przyczynia się do zniszczenia niektórych wartości odżywczych. Ponad to siła wyrzucająca pulpę nie jest równa sile odzyskiwania płynu więc częściowo zostaje on wydalony z pulpą. Duża prędkość wiąże się również z hałasem. Każdy kto ma lub miał klasyczną sokowirówkę, wie jak głośno pracuje.

soki z wyciskarki są bardziej mętne
Soki z wyciskarki są bardziej mętne

Sokowirówka wolnoobrotowa działa wprost przeciwnie. Na produkty nie oddziałuje ani prędkość ani temperatura. Warzywa i owoce są miażdżone za pomocą ślimaka (lub dwóch) i rozdzielane na sok oraz pulpę. Niektóre modele ponad to posiadają możliwość regulacji wycisku a zatem zmierzą się z każdym produktem. Bez problemu można wyciskać sok z owoców miękkich jak truskawki ale i „suchych warzyw” jak seler, por czy natka pietruszki. Wbrew pozorom lepiej wyciska się owoce i warzywa twarde. Z miękkich często robi się mus, który nie jest wypychany z wytłokami tylko pozostaje w komorze na owoce. Wymusza to konieczność częstszego wyłączania i ręcznego opróżniania urządzenia.

Co kupić – wyciskarkę wolnoobrotową poziomą czy pionową?

Ogromna ilość modeli i technik wyciskania stawia kupujących przed wieloma pytaniami. Jedno z częstszych jest czy ma to być urządzenie działające pionowo czy poziomo. Pierwotnie modele pionowe były efektywniejsze lecz dzisiaj coraz więcej osób opowiada się za poziomym. Obecnie sposób pracy nie wpływa na jakość, więc czym się różnią?

Wyciskarka pionowa – charakterystyka

Przeważnie jest mniejsza i bardziej kompaktowa dzięki czemu zajmuje mniej miejsca na kuchennym blacie. Przeważnie też takie modele są lżejsze co ma znaczenie w małym pomieszczeniu gdzie trzeba często przestawiać a nawet chować do szafki. Niektórzy producenci pomyśleli nawet nad łatwością czyszczenia która ogranicza się do przelania wody przez pracującą wyciskarkę. Jedynym elementem który trzeba osobno umyć jest gęste sitko, będące w większości pionowych urządzeń.
Niestety sprawdza się gorzej przy wyciskaniu ziół i warzyw liściowych.

Wyciskarka pozioma – charakterystyka

Wśród urządzeń poziomych do wyboru są jedno i dwuślimakowe. Jednoślimakowe budową przypomina popularne maszynki do mięsa i coraz częściej jak i maszynka ma więcej funkcji niż wyciskanie soku nawet z warzyw liściowych lub ziół. Niektóre modele mogą mielić orzechy, migdały, kawę, wyciskać ciasteczka oraz makaron. Dzięki temu gotowanie i pieczenie w domowym zaciszu jest jeszcze prostsze.
Dwuślimakowe z założenia są mocniejsze i lepiej sprawdzą się przy częstym i długotrwałym użytkowaniu. Niestety często poziome modele mają stosunkowo małą powierzchnię wylewową, przez co muszą pracować wolniej a wytłoki są bardziej wilgotne.

ślimak wyciskarki wolnoobrotowej poziomej z podzespołami
Ślimak wyciskarki wolnoobrotowej poziomej z podzespołami

Na co zwrócić uwagę kupując wyciskarkę

Decyzja o sposobie działania to połowa sukcesu, niestety jest jeszcze kilka czynników które będą istotne w użytkowaniu.
moc (W) – szalenie istotne, szczególnie jeśli zamierzamy wyciskać owoce i warzywa twarde. Gdy będzie zbyt mała ślimak będzie się zacinał. Co prawda wysoka moc nie gwarantuje niezawodności, a dopiero kombinacja z obrotami,
prędkość obrotowa (liczona w obr/min) – im wolniejsze tym lepiej. Modele wielofunkcyjne mają regulowaną prędkość, szczególnie przydatne przy makaronach,
materiał – teoretycznie wszystko co zostało dopuszczone do kontaktu z żywnością jest bezpieczne dla naszego zdrowia. W rzeczywistości niektóre materiały, zwłaszcza plastik może zawierać Bisfenol A (BPA) a nawet wchodzić w reakcję z kwasem owocowym,
sita – w standardzie jest jedno i jego gęstość zależna jest od producenta i modelu. Miłośnicy musów, sorbet i gęstych napojów mogą wybrać urządzenie z rzadszym sitkiem, lub z kilkoma do wyboru. Klarowniejszy sok popłynie przez gęstsze sitko, jednak należy pamiętać iż nie będzie on na tyle krystaliczny jak ten z sokowirówki,
głośność (dB) – pomimo iż silniki wolnoobrotowe z założenia są cichsze jednak zakres emitowanych dB bywa spory
możliwość zgniatania całych owoców i warzyw – czyli mówiąc prościej, czy przez wejście do komory wyciskającej zmieści się całe jabłko lub średniej wielkości buraczek. Tego typu rozwiązania posiadają przeważnie zabezpieczenie w formie zapadki dzięki której niemożliwe jest przypadkowe włożenie ręki.

Wyciskarka nie musi mieć pojemnika na sok
Wyciskarka nie musi mieć pojemnika na sok

W co jeszcze mogą być wyposażone?

Pojemniki na miąższ i sok. Mogą lecz nie muszą być w wyposażeniu. Jeśli są, warto sprawdzić ich pojemność oraz sposób mocowania. Co do praktyczności zdania są podzielone. Jeśli planujesz często robić małe ilości soków, z pewnością praktyczniej będzie wykorzystać kubek zamiast pojemnika, lecz nie zawsze możliwe jest zastąpienie. Dlatego lepiej wybrać opcję bez.
Możliwość mycia części w zmywarce. Jeżeli nie macie czasu na umycie kubeczka a zastanawiacie się nad silniejszym modelem koniecznie upewnijcie się że jego elementy można myć w zmywarce. Ze względu na użyte materiały nie zawsze to jest możliwe.
• Zabezpieczenie przed przegrzaniem,
• Anti Drip, pod tą tajemniczą nazwą kryje się blokada kapania. Najczęściej jest to gumowa lub plastikowa klapka, przesuwana ręcznie. Mała ale praktyczna rzecz,
• QuickClean, funkcja umożliwiająca szybkie czyszczenie,
• zabezpieczenie przed uruchomieniem w przypadku nieprawidłowego złożenia.

Blokada kapania
Blokada kapania Anti Drip

Co to jest funkcja reverse?

Każde urządzenie posiadające ślimaka, nawet wolnoobrotowe, narażone jest na zapchanie. Może zdarzyć się tak, gdy wrzucony owoc lub warzywo będzie zbyt twarde lub zakleszczy się nasionko. Taka sytuacja wymaga natychmiastowego zatrzymania i rozebrania części mielącej. Na szczęście producenci pomyśleli i o tym. Funkcja reverse jest procesem odwrócenia zgniatania czyli cofaniem. W większości przypadków wystarczy ona na odblokowanie urządzenia i wznowienie odciskania.

Jak myć wyciskarkę

Samodzielne robienie soków ma również ciemną stronę przez którą wiele osób szybko się zniechęca. To mycie wyciskarki wolnoobrotowej. Teoretycznie wiele urządzeń ma rozbierany pojemnik którego elementy można myć w zmywarce, o ile producent o tym poinformował. W praktyce lepiej jednak myć ręcznie. Plastikowe części w zmywarce szybciej się niszczą a zbyt wysoka temperatura może odbarwić lub zmatowić plastik. Aby proces mycia był skuteczny i szybki, producenci przeważnie w zestawie z wyciskarką dają szczoteczkę. Zależnie od modelu, kształt szczotki pozwala na jak najszybsze i najdokładniejsze wydłubanie resztek. Pomimo to zajmuje sporo czasu. Na szczęście jest szybszy i bezpieczny sposób.

Najpierw rozbierz miskę i podzespoły aby przepłukać w chłodnej wodzie oraz pozbyć się większych odpadków. Dobrze zrobić to w niewielkiej misce, będzie to ekonomiczniejsze niż pod bieżącą wodą. O ile ślimak i pojemnik są w miarę czyste to sitko wciąż pozostawia sporo do życzenia. Zamiast brać się za szczotkowanie lepiej złożyć urządzenie jak do wyciskania. Kolejny krok to pozamykanie wszystkich otworów. W standardzie jest klapka przy odpływie soku, ale również zbiornik z miąższem często ma zabezpieczenie, zamknij je (w niektórych modelach trzeba to zrobić przed złożeniem). Na chwilę włącz wyciskarkę, najpierw na rewers a następnie klasycznie. Zlej wodę otworem do soku i zabieg powtórz. Sitko powinno być w ponad 90% czyste, a w niektórych urządzeniach całkowicie. Na końcu znów trzeba wszystko rozmontować i ponownie przepłukać w misce.

Usuwanie osadów i przebarwień

Warzywa takie jak burak czy marchew posiadają naturalne mocne barwniki które na niektórych plastikach ciężko usunąć nawet po pierwszym użyciu. Nie jest to jednak powód do zmartwień ani ciężkiej pracy. Osady i przebarwienia można usunąć papką z sody lub kwasku. Na zabrudzone miejsca należy położyć preparat i zostawić na chwilę. Można również daną część wymoczyć w mocnym stężeniu sody albo kwasku. W każdym przypadku trzeba dać czas na działanie, następnie przetrzeć szczoteczką i na końcu wypłukać w czystej wodzie.

Przed zakupem sokowirówki wolnoobrotowej warto zastanowić się co lubimy, jak często i ile osób będzie z niej korzystało. Na rynku jest na tyle ogromny wybór że każdy znajdzie urządzenie idealne do jego potrzeb. W decyzji pomocne mogą być porównywarki dostępne w Internecie jak również zewnętrze na stronach sieciówek sprzedających AGD.