Miłośnicy roślin zielonych którzy chcieli by szybko zamienić swój dom w dżunglę w pierwszej kolejności powinni nabyć bluszcz zwany również hedera helix. Ta niewymagająca roślina posiada wiele domowych odmian, różniących się kolorem a nawet kształtem liści. Jest niezwykle wytrzymała na zmiany temperatury, chwilowe przelanie i przesuszenia. Dzięki dobrej produkcji tlenu uważana za doskonałą dekorację do sypialni, jednak ze względu na saponiny nie może być w pokoju dzieci. Dodatkowym jego plusem jest szybki wzrost, bluszcz w doniczce potrafi przyrastać do 40 cm rocznie. Jak o niego dbać żeby osiągnął takie wyniki? Czy bluszcz w doniczce na balkonie może rosnąć i czy jest trujący? Na te i wiele innych pytań odpowiemy poniżej.
Pochodzenie i charakterystyka bluszczu
Znajomość naturalnego środowiska roślin pomaga zrozumieć ich potrzeby i zapewnić optymalnie dobre warunki uprawy. Bluszcz doniczkowy jest bliskim krewnym naszego rodzimego bluszczu pospolitego. To typowo europejskie pnącze, a więc co za tym idzie wystarczy poobserwować miejsca z bluszczem w parkach i ogrodach. Jest chętnie sadzony ze względu na ciekawy pokrój, a także efektowny wygląd zimą. Pnący się po starych drzewach, płotach, murach a nawet słupach nadaje tajemniczości i jest schronieniem wielu gatunkom owadów. Lubi wilgotne powietrze oraz stanowiska półcieniste, cieniste i z rozproszonym światłem.
W wersji doniczkowej uprawiana jest jako roślina zwisła, lub na podporach. W obu przypadkach prezentuje się pięknie. Na rynku jest ogromny wybór stelaży do prowadzenia roślin. W zależności co wybierzemy, roślina łatwo się dostosuje. Jej miękkie gałązki i drobne, ale solidnie utwierdzone listki świetnie radzą sobie z siatką, kijami, matami a nawet plastikowymi wspornikami. Charakterystyczne są korzenie czepne na całej roślinie. W środowisku naturalnym służą one do wspinania i utrzymywania się na przykład na pniach drzew czy budynkach. Bluszcz doniczkowy także chętnie wykorzysta umiejętności czepne przy podporach. Jeśli będzie miał możliwość i przez dłuższy czas spokój, chętnie obrośnie inne rośliny, ścianę, a nawet samoczynnie się ukorzeni, dlatego dobrze jest kontrolować jego uprawę.
Popularne odmiany bluszczu
Chicago – Najpopularniejsza odmiana doniczkowa hedera helix o soczysto zielonych liściach, w klasycznym, umiarkowanym pokroju. Wyraźnie zarysowane unerwienie podkreślają charakterystyczny dla bluszczy kształt. Doskonały do zacienionych i częściowo zacienionych miejsc, odporny na skoki temperatury więc dobrze będzie się czuł zarówno w kuchni jak i łazience;
Glacier – Bardzo ciekawa i prosta w uprawie odmiana o kolorowych liściach. Dwóch odcieniach zieleni z jasną obwódką stanowią efektowną dekorację mieszkania. Aby w pełni oddawał urok potrzebuje jasnego, rozporoszonego światła. Wykazuje się szybkim wzrostem.
Goldheart – Jedna z najefektowniejszych odmian charakteryzująca się dwukolorowymi liśćmi, których środek jest w odcieniach złotej zieleni. Najpiękniej odbarwia się w widnych miejscach. Odporny na spadki temperatury do -25, doskonale zimuje w donicach, aczkolwiek przy wilgotnej zimie lepiej przenieść w nieprzewiewne i w miarę suche miejsce. W porównaniu z Chicago, rośnie znacznie wolniej.
Yellow Ripple – Niezwykle piękna odmiana o lekko pofalowanych, ostro zakończonych liściach z głębokimi wcięciami i spiczastymi końcami i lekkim pofalowaniem. Uroku oddaje mu połączenie ciemnej zieleni i złotego koloru po obrzeżach.
Ritterkreuz – Główną atrakcją tego gatunku jest kształt liści. Są niewielkie, mocno wcięte, pofalowane pięcio a nawet siedmioklapowe w ciemnooliwkowym kolorze z wyraźnie widocznymi żyłkami. Jego niewielka budowa sprawia że świetnie sprawdza się na małych balkonach oraz tarasach.
Jakie wymagania ma hedera helix
Podobnie jak jego ogrodowy odpowiednik nie toleruje bezpośredniego słońca. Rośliny o ciemniejszych liściach doskonale czują się w stosunkowo ciemnych miejscach, natomiast z białymi i żółtymi akcentami chętniej wybarwiają się w rozproszonym świetle. Długotrwałe przesuszenie objawi się w postaci zaniku wzrostu. Teoretycznie nie będzie działo się z nią nic złego, lecz z czasem listki zestarzeją się a ewentualne nowe pędy będą krótkie i wolno rosnące.
Efekty podobne do przesuszenia może spowodować przelanie, chociaż nadmiar wody może być śmiertelny. W najlepszym przypadku dojdzie do gnicia korzeni, gdzie jeszcze można ratować usuwając zgnite korzenie a koronę znacznie zmniejszając. Odcięte pędy śmiało nadają się na sadzonki. W gorszym przypadku przelewaniem wyhodujemy kolonię szkodników, albo co gorsza, choroby grzybowej. Rośliny zainfekowane grzybem niezwykle trudno się ratuje, do tego dochodzą koszty oprysku i konieczność kwarantanny. Zainfekowany bluszcz może być początkiem zniszczenia domowego zieleńca, dlatego lepiej go wyrzucić.
Rozmnażanie bluszczu
Jest kilka metod rozmnażania i w zależności trwają od kilkudziesięciu dni to kilku tygodni. Najpopularniejszy jest podział rośliny. Hedera helix doskonale znosi wszelakie cięcia, także korzeni. To dobry sposób gdy zanadto wypełnia doniczkę. Niestety jeśli prowadzona jest na podporze rozplątanie części zielonych może okazać się nierealne.
Odkłady to najefektowniejsza i najszybsza metoda dla uzyskania nowych roślin. Można to zrobić w obecnej doniczce o ile jest na tyle miejsca aby przyłożyć nową gałązkę do ziemi i przydusić np. kamykiem lub uziemić długą zszywką tapicerską. Przy odkładach długość gałązki nie ma znaczenia, ukorzeni się nawet zielona końcówka. Oczywiście jeśli przyłożymy gałązkę z korzeniami powietrznymi, proces wytworzenia solidnych korzeni ziemnych będzie niezwykle krótki, nawet poniżej miesiąca.
Pamiętaj aby z bluszczem obchodzić się delikatnie. Wszystkie części rośliny zawierają saponiny które mogą podrażnić skórę, spojówkę a także przyczynić się do silnych alergii. Po spożyciu wywołują zaburzenia przewodu pokarmowego oraz nerwowego
Rozmnażanie z odciętych gałązek wymaga więcej czasu. Do ukorzeniania potrzebujemy 8-10 cm rośliny. Aby nie nastąpiły procesy gnilne rankę pozostawiamy na 2-3 godziny do wyschnięcia. Po tym czasie wstawiamy w pojemnik z wodą, lub z luźnym podłożem, pamiętając o wysokiej wilgotności. Zdecydowanie szybciej i łatwiejsze w kontroli jest ukorzenianie w wodzie. W razie ewentualnego gnicia, końcówkę można przyciąć bez obaw o młode korzonki. Roślina wypuszcza je na całej gałązce.
Jak uprawiać bluszcz?
Nie ma wymagań co do wielkości doniczki. Idealne podłoże to mieszanka żyznej ziemi uniwersalnej, gruboziarnistego piasku i perlitu w proporcjach 5-1-1. Korzenie bluszczy wybitnie lubią powietrze, więc kamienna lub drewniana doniczka będzie dopieszczeniem części podziemnych. Ziemia powinna być lekko wilgotna. Jeśli nie mamy wyczucia podczas podlewania, dobrze jest posadzić roślinkę w doniczce z odpływem wody i podlewać do podstawki. Co do zraszania zdana są podzielone. Generalnie roślina lubi wysoką wilgoć w powietrzu, natomiast mokre, gęste listki będą dobrym siedliskiem dla szkodników i chorób grzybowych.
Pędy bluszczy są wiotkie bez tendencji do silnego zagęszczania. Dopiero uszczykiwanie powoduje tworzenie bocznych gałązek.