Wielu z nas nie wyobraża sobie domu bez zieleni. Dla niektórych są pasją, dla innych namiastką ogrodu. Pod nasze dachy trafiają w przeróżny sposób. Niektóre zamieszkują z nami od niepamiętnych czasów, z sadzonek od rodziców, znajomych, czasami ukradkiem gdzieś podebrane z imponujących okazów inne zaś są prezentem. Coraz częściej jednak kupujemy je spontanicznie bo zachwycają wyglądem. Kuszą z półek w marketach nie tylko ogrodniczych.
Rośliny doniczkowe oczyszczają powietrze, cieszą oczy, poprawiają samopoczucie w słotne i zimne dni ale wiele z nich potrafi być trujących. Czy i na ile są zagrożeniem dla domowników?
Trująca roślina, czego się spodziewać?
Łatwy dostęp do kwiatów doniczkowych sprawia że sporo ludzi najpierw kupuje roślinkę a dopiero później szuka informacji o uprawie. Niestety, to nie najlepszy sposób na udaną przygodę z botaniką. Gorsza jest tylko opcja gdy przynosimy śliczny okaz do domu, stawiamy w upodobanym przez siebie miejscu i całkowicie nie zastanawiamy się kto u nas zagościł. Już samo oczekiwanie że roślina będzie pięknie rosła jest na wyrost bo nie znając jej potrzeb można nieodwracalnie zaszkodzić. Niewiedza bywa także przyczyną własnych problemów zdrowotnych gdyż grożą nam nie tylko alergie ale toksyny.
Większość roślin trujących posiada gorzki smak, co zniechęca przed zjedzeniem. Największe zagrożenie stanowią dla dzieci, zwierząt oraz alergików.
Co w roślinach jest trujące
Najbardziej niebezpieczne ze względu na kontakt są liście i gałązki zawierające trujący sok, jak na przykład niezwykle popularna gwiazda betlejemska z rodziny wilczomleczowatych lub dieffenbachia. Wystarczy potrzeć liść lub dotknąć ułamaną gałązkę aby trucizna podrażniła skórę. W wyniku czego może dojść do podrażnienia, zaczerwienienia, swędzenia a nawet wysypki.
Dodatkowo nasi zieloni przyjaciele tacy jak dieffenbachia, których liście potrafią się pocić, np. z powodu nadmiernej wilgotności, nie muszą być uszkodzone aby uwalniać toksyny na zewnątrz. Już sok samoczynnie zbierający się na roślinie jest szkodliwy, a do kontaktu może dojść przypadkiem, np. w czasie podlewania.
Niektóre trujące rośliny ozdobne kwitną i przeważnie kwiatostan jest równie szkodliwy jak pozostałe części naziemne. Warto o tym pamiętać, zwłaszcza jeśli ma się alergię. Dotykanie może skończyć się nieprzyjemnościami.
Trujące mogą być również bulwy, kłącza i korzenie. Doskonałym przykładem jest cyklamen bardziej popularny jako fiołek alpejski. Część nadziemna także zawiera niewielkie ilości trucizny, jednak korzenie szczególnie zagrażają zdrowiu.
Pielęgnacja roślin trujących
Aby cokolwiek uprawiać lub hodować z powodzeniem, trzeba najpierw zapoznać się z fachową literaturą i informacjami od ludzi z doświadczeniem. Ta zasada obowiązuje również okazy doniczkowe.
W czasie zabiegów pielęgnacyjnych należy stosować rękawiczki, nawet w czasie podlewania. Wyjątkiem jest użycie konewki z długą szyjką która gwarantuje sporą odległość dłoni od liści. Podczas doglądania i usuwania części kwiatka trzeba zachować szczególną ostrożność. Najlepiej przed pracami przygotować torebkę do której wrzucimy obłamane liście i inne części.
Przed przesadzaniem roślin trujących także należy wcześniej przygotować:
• folię lub stare gazety,
• pojemnik lub woreczek na resztki roślin,
• sekator/nożyczki/nóż,
• rękawiczki,
• okulary (jeśli jest ryzyko pryśnięcia soku, np. przy rozcinaniu kłączy)
• doniczkę i konewkę z wodą.
Na blat położyć folię, przynieść niezbędne narzędzia i ziemię. Profilaktycznie można założyć okulary, a w czasie prac nie wolno dotykać rękoma twarzy.
Nie ma potwierdzenia szkodliwości wyrzucanych resztek trujących roślin na kompost, więc przyjmuje się że można to zrobić, pod warunkiem zabezpieczenia kompostu. Wszystkie użyte narzędzia i ręce trzeba dokładnie umyć wodą z mydłem, a folię wyrzuć uprzednio składając brudną stroną do środka.
Bezpieczeństwo domowników
W przypadku „trucicieli” trzeba znaleźć kompromis między odpowiednimi warunkami a miejscem bezpiecznym dla domowników. Standardowo zaleca się stawianie niebezpiecznych roślin poza zasięgiem milusińskich i zwierząt, np. na wysokich półkach. O ile dzieci i niektóre pupile nie są w stanie wejść wysoko, o tyle dla kotów i gryzoni wysokość nie stanowi problemu. W takim przypadku rozwiązaniem może być powieszenie pod sufitem. Solidne, wiszące kwietniki są najskuteczniejszą formą ochrony jeśli liście nie wytwarzają soku, który może skapnąć. Na szczęście pocenie się jest stosunkowo rzadkie.
Niektóre trujące rośliny ozdobne są naprawdę dużymi okazami które muszą stać na podłodze. Jeśli nie jesteśmy pewni zachowania któregoś z domowników bezpieczniej zrezygnować z uprawy.
Na pewno toksycznych kwiatów nie wolno ustawiać pokojach dzieci i blisko miejsc przygotowania oraz spożywania posiłków. To samo dotyczy zwierząt domowych. Lepiej wygospodarować inne miejsce dla zielonego domownika niż ryzykować zdrowie pupila, który może z nudów podgryzywać roślinę.